De impact van vluchtige organische stoffen op de binnenluchtkwaliteit
De impact van vluchtige organische stoffen op de binnenluchtkwaliteit
Binnenluchtkwaliteit is van cruciaal belang voor menselijke gezondheid en welzijn. Vluchtige organische stoffen (VOC) zijn een belangrijke categorie van verontreinigende stoffen die de binnenlucht kunnen beïnvloeden. In dit artikel bespreken we de verschillende typen VOC, de methoden om ze te detecteren en meten, en strategieën om hun impact op de binnenluchtkwaliteit te verminderen. We onderzoeken ook de specifieke rollen van architecten en aannemers en bewoners bij het voorkomen van VOC-verontreiniging in woningen.
Welzijn van bewoners
Een gezond binnenmilieu is essentieel voor de gezondheid en het welzijn van bewoners. Een belangrijk aspect van binnenluchtkwaliteit is de aanwezigheid van vluchtige organische stoffen (VOC), die vrijkomen uit een verscheidenheid aan bronnen zoals bouwmaterialen, meubels, reinigingsmiddelen en huishoudelijke apparaten. Hoewel sommige VOC onschadelijk zijn in lage concentraties, kunnen hoge niveaus ervan leiden tot gezondheidsproblemen zoals irritatie van de luchtwegen, allergische reacties en zelfs ernstigere gezondheidscomplicaties op lange termijn.
VOC omvatten een breed scala aan chemische verbindingen. Voorbeelden van VOC zijn: drijfgassen, benzeen, tolueen en formaldehyde. VOC zitten in veel producten, zoals in binnenlak, buitenlak, beits, latexverf, terpentine, wasbenzine, lampolie, matrassen, tapijt en isolatiematerialen. Elk type VOC kan afkomstig zijn van verschillende bronnen en heeft verschillende potentiële effecten op de gezondheid.
Detectie van VOC in de binnenlucht
Het detecteren van VOC in de binnenlucht kan worden uitgevoerd met behulp van verschillende methoden, waaronder sensorische waarneming, chemische tests en geautomatiseerde detectiesystemen. Sensorische waarneming omvat het gebruik van de menselijke zintuigen, zoals reuk, om de aanwezigheid van VOC te detecteren, maar deze methode is beperkt vanwege subjectiviteit en gebrek aan specificiteit. Ook kunnen de hoeveelheden van een chemische stof zo hoog zijn dat het de geurdrempel overstijgt en het niet meer geroken wordt.
Het meten van VOC-concentraties in de binnenlucht kan worden uitgevoerd met behulp van draagbare monitoren of geavanceerde luchtkwaliteitsmeters. Ze maken gebruik van technologieën zoals gaschromatografie en massaspectrometrie om specifieke VOC te identificeren en kwantificeren.
Permanente luchtkwaliteitsmeters kunnen de VOC-niveaus in een woning bewaken en waarschuwingen geven wanneer de concentraties een bepaalde drempel overschrijden. Regelmatige monitoring van VOC is essentieel om de binnenluchtkwaliteit te handhaven en potentiële gezondheidsrisico's te minimaliseren. De sensoren in deze monitoren hebben echter last van veroudering, waardoor na twee jaar de werking en betrouwbaarheid van de metingen minder wordt.
Meeting van luchtkwaliteit op mer dan 300 chemische stoffen
Gezonde Woning Keur™ meet voor oplevering van de woning de luchtkwaliteit op meer dan 300 chemische stoffen. Afhankelijk van het type stof, worden diverse manieren en middelen gebruikt om monsters te nemen:
- DNPH voor Formaldehyde en lichtvluchtige VOC’s
- TENAX voor VOC’s
- PU Schuim voor zwaarvluchtige VOC’s, pesticiden, weekmakers en vlamvertragers.
Per monster is de hoeveelheid bemonsterde luchthoeveelheid en luchtsnelheid verschillend. Zo nemen we met behulp van een luchtpomp wel 2000 liter lucht uit de ruimte en leiden dit over het PU schuim. De monsters worden opgestuurd naar geaccrediteerde laboratoria voor analyse. Hierbij wordt gaschromatografie en massaspectrometrie toegepast om de stoffen te identificeren. Voor zowel monstername als analyse wordt gebruikt genaakt van de ISO-EN-16000 standaard.
Richtlijnen voor het ontwerpen en bouwen van Gezonde Woningen
Architecten en aannemers spelen een cruciale rol bij het ontwerpen en bouwen van woningen met een gezond binnenmilieu. Door het selecteren van zo natuurlijke mogelijke materialen zonder chemische toevoegingen en met een lage VOC-uitstoot in combinatie met effectieve ventilatiesystemen kan de blootstelling aan VOC worden verminderd.
- Ventilatie: Zorg voor voldoende natuurlijke ventilatie, met strategisch geplaatste ramen en luchtopeningen om de luchtstroom te maximaliseren en de opbouw van VOC's te minimaliseren. Of installeer een goed mechanisch ventilatiesystemen in een woning.
- Luchtdichtheid: Ontwerp in zones met vuilere lucht (geindustrialiseerde gebied en langs snelwegen) een gebouwschil om infiltratie van verontreinigde buitenlucht en ongewenste emissies van binnenuit te voorkomen.
- Goede ventilatie-installatie: Installeer in zones met vuilere lucht hoogwaardige mechanische ventilatiesystemen om de binnenluchtkwaliteit te verbeteren door de lucht continu te verversen en tegelijkertijd energie te besparen.
- Duurzame bouwmaterialen: Gebruik natuurlijke, duurzame en biologische bouwmaterialen die de binnenluchtkwaliteit bevorderen en de blootstelling aan schadelijke stoffen verminderen.
- VOC-arme bouwmaterialen: Gebruik bouwmaterialen met lage VOC-emissies en vermijd het gebruik van formaldehyde-houdende verlijmde plaatmaterialen zoals spaanplaat en MDF waar mogelijk. Materialen met milieukeurmerken zoals het NaturePlus, EU Ecolabel of het Cradle to Cradle-certificaat hebben lagere VOC-niveaus.
- VOC-vrije afwerkingen: Gebruik VOC-vrije en bij voorkeur natuurlijke verven, lijmen en coatings tijdens de bouw en afwerking van het interieur om de emissies van schadelijke chemische stoffen te minimaliseren.
- Kwaliteitscontrole: Voer regelmatige inspecties uit op toegepaste materialen tijdens de bouwfase om te controleren op mogelijke bronnen van VOC-emissies en zorg ervoor dat alle materialen en installaties voldoen aan de gestelde normen en richtlijnen.
- Certificeren: Laat je woning valideren en certificeren met het onafhankelijke keurmerk Gezonde Woning Keur. Gezonde Woning Keur™ doet metingen naar aanleiding van tien thema’s en op meer dan 300 schadelijke stoffen. Geaccrediteerde laboratoria analyseren de monsters volgens internationale standaarden.
Lees hier meer over het keurmerk Gezonde Woning Keur.
25 richtlijnen van de Bouwbiologie
Alle essentiële aspecten voor milieuvriendelijk, duurzaam en gezond bouwen, wonen en werken zijn samengebracht in de 25 richtlijnen van de bouwbiologie. Ze dienen als basis voor bouwbiologische planning en overleg. Bouwbiologische onderzoeken, bijv. op elektrosmog, verontreinigende stoffen of schimmels, worden holistisch uitgevoerd volgens de standaard van de bouwbiologische meettechniek (SBM), de meettechnische randvoorwaarden en leidende principes, en geëvalueerd op basis van de bouwbiologische richtwaarden.
Tips voor bewoners voor het handhaven van een gezonde binnenluchtkwaliteit
Zodra een woning gebouwd is, is het aan de bewoner om het huis gezond te houden.
- Ventilatie: Ventileer de woning regelmatig door ramen en deuren te openen, vooral na het gebruik van huishoudelijke producten zoals schoonmaakmiddelen en verven.
- Gebruik van VOC-arme producten: Gebruik bij voorkeur VOC-arme schoonmaakmiddelen, verven en andere huishoudelijke producten om de binnenluchtkwaliteit te beschermen. Vermijd geurstokjes, geurkaarsen en andere geurverdrijvers. Zij zorgen voor een belasting van de binnenlucht.
- Luchtreinigers: Overweeg het gebruik van luchtreinigers met filters die VOC's en andere verontreinigende stoffen uit de lucht verwijderen.
- Onderhoud: Onderhoud regelmatig de ventilatie-systemen en vervang filters op tijd om een optimale luchtkwaliteit te behouden.
Conclusie
Een gezonde binnenluchtkwaliteit is van vitaal belang voor het welzijn van bewoners. Het beheersen van de blootstelling aan VOC is een belangrijk aspect van het waarborgen van een gezond binnenmilieu. Door het gebruik van geschikte materialen, effectieve ventilatiesystemen en regelmatige monitoring kunnen VOC-niveaus worden verlaagd en de binnenluchtkwaliteit worden verbeterd. Daarna is het aan de bewoner om het huis gezond te houden door VOC vrije inrichting, reiniging en onderhoud.
Bronnen
Zhang, J., Smith, K. R. (2003). Indoor air pollution: a global health concern. British Medical Bulletin, 68(1), 209-225.
Weschler, C. J. (2009). Changes in indoor pollutants since the 1950s. Atmospheric Environment, 43(1), 153-169.
Sundell, J. (2004). On the history of indoor air quality and health. Indoor Air, 14(s7), 51-58.